درخت بادام در اصل از ایران و نواحی گرمسیر آسیا آمد و در اغلب قسمت‌های اروپا به مدت صدها سال کاشته شده و سپس به‌طور موفقیت آمیزی به سایر سرزمین‌های دنیا مانند کالیفرنیا، جنوب استرالیا، و آفریقای جنوبی رفته است. احتمالا این درخت به‌وسیله رومی‌ها به انگلستان برده شده است. لیکن تا قرن شانزدهم میلادی به خوبی رشد نکرده و انتشار نیافته بود. حتی در حال حاضر نیز در انگلستان بیشتر از نظر جنبه تزئینی کاشته می شود و بادام‌های وارداتی از لحاظ کیفیت بر آن‌ها برتری دارد.

بادام تلخ نیز نوعی دیگر از همین گونه درخت است که بایستی با احتیاط کامل مصرف شود. زیرا حاوی اسید پروسیک است ( تلخی مزه آن خود وسیله محافظت افراد از خوردن آن می‌باشد) بهترین نوع بادام در اسپانیا عمل می‌آید و آن را بادام اردن می‌گویند. این نوع بادام بلند و باریک است. نوع دیگر بادام والانسیا است که کوتاه‌تر و پهن‌تر است لیکن آن هم بسیار خوب است. بادام تا موقعی که در پوست است طعم و عطر خود را بهتر حفظ می‌کند بنابراین بهتر است که فقط در مواقع مصرف پوست آن را بر‌گیرند. همچنین بهتر است خودتان در موقع لزوم بادام را آسیاب کنید روغن بادام را می توانید از داروخانه یا فروشگاه‌های مواد غذایی بهداشتی تهیه کنید.

درخت بادام را مانند درخت زیتون از درختان سحرآمیز نیرومند می‌دانند در تورات عصای دست هارون را از چوب بادام توصیف کرده‌اند و هنوز در بعضی از جشنواره‌های یهودیان، شکوفه‌های بادام قرار می‌دهند. بادام در آشپزی، پزشکی و ساخت مواد آرایشی موارد استعمال زیادی دارد.

بادام دارای طعم و عطر ملایمی است که سقف دهان را تحریک نموده، اشتها را زیاد می‌کند به علاوه منبع سرشار از پروتئین، آهن و ویتامین ب بوده مانند سایر موارد آجیلی دارای نیروی زیادی است.

نیمی از وزن بادام را روغن آن تشکیل می‌دهد که به وسیله فشار استحصال می‌شود. روغن بادام گرانبها‌تر از روغن زیتون است و به نظر می‌رسد لذیذتر باشد. روغن بادام و روغن زیتون هر دو را می‌توان به یک طریق استعمال نمود اما از آنجا که روغن بادام گرانبهاتر است، بیشتر برای مصارف پزشکی و ساخت مواد و لوازم آرایشی به کار می رود و کمتر برای پخت و پز به کار گرفته می‌شود. در پزشکی برای نرم کردن و تسکین دادن بیماری‌های ریوی، سرفه و یبوست مصرف می‌شود.

همچنین نرم کننده عالی پوست به شمار می‌رود و ماده اساسی ساخت کرم‌های دست و صورت و سایر فرآورده‌های آرایشی و زیبایی را تشکیل می‌دهد. بر حسب عقیده کالپیر گیاه شناس، کره بادام (تهیه شده با قند و گلاب) برای دانشجویان بسیار مفید است زیرا قلب آن‌ها را روشن و شاد کرده مغز را راحت نموده و حرارت کبد را تنظیم می‌کند.

موارد استفاده بادام

بادام را به صورت طبیعی می‌توانید بخورید یا خرد کرده آن را در سالاد مصرف کنید یا مخلوط با پنیر به‌عنوان پیش غذا برای تحریک اشتها میل کنید. بادام تازه نمک‌زده بسیار لذیذ است و به تحمل مختصر اختلالات بعدی آن می‌ارزد. بادام را شب هنگام در آب سرد خیس کنید یا به مدت یک دقیقه در آب جوشان بریزید سپس پوست آن‌ها را بگیرید تا سفید شود. فر اجاق را گرم کنید و بادام‌ها را به وسیله کره یا روغن آشپزی کمی چرب کرده، در حرارت ملایم فر قرار دهید. پس از سه ربع ساعت رنگ پیدا می‌کند. آنگاه بادام‌ها را روی یک ورق کاغذ روغنی یا در کیسه‌ای ریخته روی آن‌ها نمک بپاشید و سعی کنید تمام آن‌ها از نمک پوشیده شده باشد. در موقع مصرف کاملا آن‌ها را تکان دهید تا آن‌که نمک اضافی آن‌ها جدا شود.

بادام در غذاهای شیرین و غیر شیرین مصرف می‌شود. آن‌ها را می‌توان در نان شیرینی، کیک، ژله، بستنی به کار برد. بادام بوداده را با کره و ماهی قزل‌آلا مصرف می‌کنند. همچنین در سس خامه‌ای با مرغ، گوشت گوساله یا ماهی میل می‌کنند. بادام آسیاب کرده را می‌توان با آرد مخلوط کرده و در تهیه کیک، پودینگ ( نوعی خوراک، که با گوشت آرد و میوه می پزند) و بیسکویت مصرف کرد. به‌علاوه در خوراک‌های ماکارونی و کیک بادامی به کار برده می‌شود. یکی دیگر از موارد مصرف سنتی آن تهیه باقلوا است که ماده اصلی آن بادام و قند است و یکی از شیرینی‌های بسیار مورد توجه می‌باشد.

روغن بادام را می‌توان برای نرم کردن و تغذیه پوست به کار برد. پس از استحمام، تمام بدن را با روغن بادام چرب کنید تا بدنی نرم و لطیف پیدا کنید. روغن بادام را می‌توان در ترکیبات مخصوص موی سر به کار برد.

شیر بادام ( بادام را به خوبی با آسیاب نرم کرده و با آب مخلوط می کنند) را برای نرم کردن پوست صورت مصرف می‌کنند به‌علاوه در مواقع بیماری به‌صورت نوشابه خنکی نوشیده می‌شود. سوهان بادامی و بادام سوخته نیز دو قلم از شیرینی‌های سنتی ایران است که به وسیله بادام تهیه می‌شود.

خواص بادام

در مقایسه با سایر مغزها، بادام سرشار از مواد مغذی و ترکیبات مفید است. بادام منبع غنی از ویتامین E، کلسیم، فسفر، آهن و منیزیم، پروتئین، فیبر، منگنز، ریبوفلاوین، فسفر و چربی‌های سالم مورد نیاز بدن است. همچنین روی، سلنیوم، مس و نیاسین هم در آن یافت می‌شود. بادام به‌عنوان یک میان‌وعده، بسیار مناسب است زیرا خیلی از مواد مغذی و ویتامین‌هایی که بدن به آنها نیاز دارد را تأمین می‌کند.

بادام به‌خاطر ارزش درمانی بالا و طعم خوبی که دارد، در رژیم غذایی بسیاری از افراد استفاده می‌شود. بعضی از خواص بادام درادامه بیان شده است.

۱. تقویت سلامت مغز

بادام سرشار از مواد مغذی است که برای تکامل و سلامت مغز انسان اهمیت دارد. مصرف بادام با افزایش سطح هوش ارتباط زیادی دارد و به همین خاطر از زمان‌های دور به ‌عنوان یک غذای اصلی برای کودکان در‌حال‌رشد استفاده می‌شده است. این خشک‌بار از ریبوفلاوین و ال‌کارنیتین تشکیل شده است که ازجمله مواد مغذی برای مغز هستند. بادام فعالیت‌های مغزی را افزایش می‌دهد، در ایجاد مسیرهای عصبی جدید نقش دارد و احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد. مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از بادام در رژیم غذایی، مثل روغن بادام، برای سلامت عمومی و عملکرد بهتر دستگاه عصبی مفید است.

بعضی از مادران هر روز بادام آب‌کرده به کودکان خود می‌دهند. مصرف دو تا سه دانه بادام در روز کافی است. در صورت واکنش حساسیتی می‌توانید لایه‌ی خارجی آن را جدا کنید، چون مواد مغذی ندارد.

۲. تنظیم سطح کلسترول

مصرف مداوم بادام به افزایش سطح کلسترول خوب خون (HDL) کمک می‌کند و در کاهش کلسترول بد خون (LDL) مؤثر است.

۳. بهبود سلامت استخوان

بادام منبع بی‌نظیری از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مقدار زیادی فسفر است. فسفر تأثیر چشمگیری روی قدرت و دوام استخوان و دندان دارد و از بیماری‌های وابسته به سن مانند پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.

۴. جلوگیری از بیماری‌های قلبی

جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی، یکی دیگر از خواص بادام برای سلامتی است. چربی‌های‌ غیراشباع، پروتئین و پتاسیم موجود در بادام همگی به حفظ سلامت قلب کمک می‌کنند. ویتامین ای (E) یک آنتی اکسیدان مؤثر است و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد، درحالی‌که منیزیم موجود در بادام می‌تواند در جلوگیری از حمله‌ قلبی مؤثر باشد. بعضی از ترکیبات موجود در بادام روی پروتئین‌ِ واکنشیِ C تأثیر می‌گذارد؛ این پروتئین‌ها باعث التهاب خطرناک شریانی می‌شود. بادام همچنین منبع غنی از اسیدفولیک است. بنابراین به کاهش سطح هموسیستئین که عامل ایجاد پلاک چربی در رگ‌هاست، کمک می‌کند. علاوه‌براین، فلاونوئید پوست بادام با ویتامین E ترکیب می‌شود و از آسیب دیواره‌ی رگ‌ها جلوگیری می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده‌ی کوتاه‌مدت از رژیم بادام در مردان بین سنین ۲۰ تا ۷۰ سال سبب بهبود عملکرد عروقی می‌شود.

۵. تقویت دستگاه ایمنی

بدن انسان ترکیبات زیادی داردکه باعث حفظ سلامت کلی بدن و قلیایی‌بودن محیط آن می‌شود. بادام منبع غنی از مواد قلیایی است که برای افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن بسیار مناسب است که توانایی ازبین‌بردن بیماری‌ها را بیشتر می‌کند. علاوه‌بر اینکه میزان مواد قلیایی بادام بسیار بالاست، مقدار زیادی ویتامین E هم دارد که آنتی‌اکسیدانی خیلی قوی است. این آجیل همچنین رادیکال‌های آزاد خطرناک را از بین می‌برد. رادیکال‌های آزاد، بیماری‌های مزمن را در بدن تشدید می‌کند و می‌تواند برای بدن خطرناک باشد. آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل ویتامین E که در بادام یافت می‌شود، در درمان بیماری‌های زیادی مثل سرطان و بیماری‌های قلبی تأثیر دارد. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که ویتامین E کافی دریافت می‌کنند، به‌میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر از بقیه در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند.

۶. مراقبت از پوست

خواص بادام برای مراقبت از پوست به‌خوبی شناخته شده است. معمولا برای ماساژ نوزادان از روغن بادام استفاده می‌شود. شیر بادام به‌خاطر تأثیرات مثبتی که روی پوست دارد، معمولا در بعضی از سوپ‌ها مصرف می‌شود.

۷. کاهش التهاب

خیلی از مردم تصور می‌کنند که «چربی» کاملا مضر است، اما درواقع این‌طور نیست. برخی از اسیدهای چرب ضروری هستند و مصرف آنها برای سلامت کلی بدن لازم است. بدن نمی‌تواند این اسیدهای چرب را بسازد و لازم است که از طریق منابع غذایی آنها را تأمین کنیم. بادام دو نوع اسید چرب بسیار مهم یعنی لینولئیک و لینولنیک اسید دارد. این اسیدهای چرب به کاهش التهابات موجود در بدن که افراد زیادی از آن رنج می‌برند، کمک می‌کند. اسید چرب همچنین به کاهش سطح کلسترول بد خون (LDL) کمک می‌کند و در سلامت پوست و‌ مو نقش دارد. تمام این موارد نشان می‌دهد که این آجیل چقدر برای بدن مفید است.

۸. تنظیم فشار خون

پتاسیم موجود در بادام به تنظیم فشار خون و کاهش سطح نمک کمک می‌کند و نوسان فشار خون را کنترل می‌کند. سایر مواد مغذی موجود در بادام هم باعث ایجاد تعادل لازم برای بدن می‌شود که می‌تواند از بیماری‌های بسیاری جلوگیری کند. تعادل ویتامین‌ها و موادمعدنی برای یک داشتن زندگی سالم ضروری است. اما اگر یکی از این عناصر نادیده گرفته شود، روی تمام بدن تأثیر می‌گذارد و می‌تواند سبب کم خونی، استرس و افزایش فشار خون شود.

۹. افزایش تولید انرژی

وجود منیزیم، مس و ریبوفلاوین موجود در بادام به تولید انرژی و افزایش سرعت سوخت و‌ ساز بدن کمک می‌کند. اگر در روز تحرک لازم را دارید، چند عدد از این خشک‌بار می‌تواند نیاز بدن شما را تأمین کند؛ بدون اینکه نگران چربی و کالری آن باشید.

۱۰. جلوگیری از سرطان

یکی از خواص بادام جلوگیری از سرطان است. بادام باعث عبور راحت غذا از لوله‌ی گوارش و درنتیجه پیشگیری از سرطان روده بزرگ (کولون) می‌شود.

۱۱. جلوگیری از دیابت

جلوگیری از دیابت، یکی دیگر از خواص بادام برای سلامتی بدن است. بادام افزایش ناگهانی سطح گلوکز و انسولین بعد از مصرف وعده‌های غذایی را کاهش می‌دهد. ممکن است قند خون افراد مبتلا به دیابت با صرف هر وعده‌ی غذایی به میزان زیاد تغییر کند. این تغییرات برای بدن خطرناک است. مصرف بادام می‌تواند در جلوگیری از تغییرات خطرناک قند خون مؤثر باشد. بادام در تنظیم روند جذب گلوکز نقش دارد و فرایند جذب را راحت‌تر می‌کند.

۱۲. مصرف بادام در زمان بارداری

بادام یکی از خوراکی‌های حاوی اسیدفولیک است که از برخی نقص‌های هنگام تولد در نوزادان جلوگیری می‌کند. همچنین رشد سلول‌های سالم و تشکیل بافت را تحریک می‌کند. نقص لوله‌ی عصبی، شرایطی است که در آن لوله‌ی عصبی در جنین یا وجود ندارد و یا به‌درستی تشکیل نمی‌شود. پزشکان در دوران بارداری برای خانم‌ها، مکمل‌های اسید فولیک تجویز می‌کنند تا تکامل لوله‌ی عصبی جنین به‌درستی انجام شود. بادام به اندازه‌ی کافی اسید فولیک دارد و می‌تواند سلامت مادر و جنین را تضمین کند.

۱۳. کاهش وزن

اگر به‌دنبال کاهش وزن هستید، نوشیدن شیربادام بسیار مناسب است. اسیدچرب غیراشباع موجود در بادام در کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری مؤثر است. فیبر غذایی موجود در بادام برخلاف اینکه خوراکی کوچکی است، اما باعث ایجاد احساس سیری می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که رژیم کم‌کالری و غنی از بادام برای افراد چاقی که قصد کاهش وزن دارند، بسیار مناسب است.

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که به‌طورمرتب از بادام استفاده می‌کنند (حداقل دو بار در هفته)، بیشتر در وزن ایدئال خود باقی می‌مانند. همچنین در مقایسه با آن، افرادی که کمتر یا هیچ‌وقت از بادام استفاده نمی‌کنند بیشتر از نوسان وزن خود رنج می‌برند. فیبر موجود در بادام به حرکات روده کمک می‌کند، وزن را کاهش می‌دهد و باعث سم زدایی از بدن می‌شود.

۱۴. جلوگیری از یبوست

بادام سرشار از فیبر است و مثل سایر غذاهای دارای فیبر می‌تواند از یبوست جلوگیری کند. البته لازم است بعد از مصرف بادام مقدار قابل‌توجهی آب نوشیده شود تا روند جذب با سرعت بیشتری اتفاق بیفتد. نیاز نیست که روزانه مقدار زیادی بادام بخورید، خوردن ۴ یا ۵ عدد بادام کافی است تا هضم بهتری داشته باشید و حرکات روده منظم شود.

مانند سایر فیبرها، بادام هم موارد منع مصرف دارد. بادام دارای اگزالات است. اگزالات اضافی سبب ایجاد کریستال می‌شود و می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند. به‌عنوان مثال، بیمارهای کلیوی یا افراد با مشکلات کیسه‌ی صفرا نباید بادام مصرف کنند.

مقدار کالری موجود در بادام چقدر است؟

یک فنجان بادام ۵۲۹ کالری دارد، اما نیاز نیست که یک‌باره همه‌ی این مقدار را مصرف کنیم. ۲۵ درصد این مقدار در روز کافی است. به‌عنوان یک مثال ساده‌تر تقریبا ۲۳ عدد بادام حدود ۱۳۰ کالری دارد. مصرف بادام می‌تواند به افزایش سطح چربی‌های غیراشباع بدن کمک کند و همچنین موادمعدنی فوق‌العاده‌ای دارد.

خواص بادام تنها محدود به موارد بالا نیستند. در واقع یکی از رازهای زیبایی موهای زنان هندی، استفاده از روغن بادام است. همچنین نقش و تأثیر بادام بر کاهش اضطراب در پژوهش‌هایی مورد بررسی قرار گرفته است.